На выставе прадстаўлена больш за 80 твораў майстра за паўвекавы перыяд яго творчасці з вялікіх калекцый Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь і Беларускага дзяржаўнага архіва-музея, у якіх захоўваецца больш за 750 твораў майстра. Прыехаўшы пасля заканчэння вучобы ў мастацкай школе ў Омску ў Мінск у 1922 годзе, Анатоль Тычына пачаў графічны летапіс горада, апошнія творы якога датуюцца сярэдзінай 1980-х – часам перабудовы. Ён стаў запатрабаваным мастаком-ілюстратарам Беларускага дзяржаўнага выдавецтва (за творчае жыццё аформіў больш за 200 кніг), захавальнікам калекцыі, мастаком, калекцыянерам і прапагандыстам малога жанру графікі – экслібрыса, мастаком-афарміцелем многіх беларускіх музейных і выставачных экспазіцый Мінска і Масквы 1920–1960-х гадоў, адным з першых мінскіх дызайнераў.
На юбілейнай выставе глядач убачыць увесь шырокі дыяпазон і разнастайнасць творчасці майстра, пачынаючы з вытанчаных твораў 1920-х гадоў у стылістыцы “Свету мастацтва”, а таксама цудам уцалелых малюнкаў і плакатаў перыяду індустрыялізацыі 1930-х, графічнага афармлення беларускіх часопісаў 1920–1930-х гадоў Беларускага дзяржаўнага выдавецтва, у тым ліку і ўнікальнага збору эскізаў стандартных “супрэматычных” вокладак 1930–1931 гадоў (калекцыя БДАМЛіМ), да некалькіх класічных твораў з велізарнай калекцыі экслібрысаў, замалёвак з натуры сельгаскамун Палесся 1946 года, “Водны транспарт Беларусі” і дызайну абгортак цукерак мінскай фабрыкі “Камунарка” (са збору БДАМЛіМ).
Але самае галоўнае, не састарэлае – паэтычная сюіта малюнкаў і лінагравюр, прысвечаная Мінску даваеннаму і перыяду пасляваеннага аднаўлення. Тычыну нездарма называюць “пясняром беларускай сталіцы”, яе летапісцам. Яго накіды з натуры гуашшу, тушшу, чарніламі і пяром пачатку 1920-х, створаныя ім з натуры і насычаныя дэталямі гарадскога побыту, вобразы ваеннага Мінска 1940-х гадоў з серыі “Раны майго горада” бясцэнныя. Ён стварыў асаблівую выяву горада: рамантычны сонечны “Мінск Тычыны”, “горад-Фенікс”, што паўстаў з попелу, які змяніўся ў 1960-я “Мінскам Данцыга” і паказаў іншы, суровы выгляд індустрыяльнага Мінска.
Мінск Тычыны – не толькі вобраз зручнага для людзей узорнага сацыялістычнага горада. На аснове ўласных фатаграфій майстар стварае вобраз чароўнага горада, які квітнее пад мірным небам, адной з самых маладых сталіц рэспублік СССР. Тычына выбірае знакавыя пабудовы новага Мінска – уязныя дамы-вежы горада, Сталінскі праспект, Палац прафсаюзаў або Дом афіцэраў і вакзал, адрэстаўрыраваныя пасля вайны. Галоўнае ў яго лінагравюрах – асаблівае цёплае, сонечнае святло, якое азарае горад, стварае непаўторную паэтычную атмасферу Мінска. Абаянне яго работ у тым, што ён змог пракрасціся ў душу горада, прымусіў паглядзець на новы Мінск сваімі ўлюбёнымі вачыма. Нездарма шматлікія ракурсы, знойдзеныя ў кампазіцыях лінагравюр Тычыны, пасля сталі паштоўкамі, разышліся шматтысячнымі тыражамі. Гэта серыя стала візітнай карткай майстра, мастацкім і гістарычным дакументам, гімнам прыгажосці пераўтворанай у 1950-я і адноўленай з руін беларускай сталіцы. Тычыне ўдалося спаўна выкарыстаць спецыфічныя якасці новага матэрыялу ХХ стагоддзя – каляровай тонавай лінагравюры, ужыўшы некалькі дошак, падкрэсліўшы лаканізм яе мастацкай мовы, сакавіты і маляўнічы штрых, які атрымліваецца дзякуючы мяккасці матэрыялу, магчымасць выкарыстоўваць вялікі памер аркуша, дабівацца высокай тыражнасці цыкла да 600 экзэмпляраў. Без гэтай серыі немагчыма сабе ўявіць гісторыю мастацтва Беларусі ХХ стагоддзя. Выстава прымеркавана да 955-годдзя Мінска і Года гістарычнай памяці.
Работа выставы працягнецца
да 13 лістапада 2022 года
