Няроўны шлюб - Нацыянальны Мастацкі Музей Рэспублікі Беларусь

У рускім жывапісе перыяду рэалізму вядучую ролю адыгрывала бытавая, жанравая карціна. Напісаная на сюжэт, узяты са штодзённага жыцця, яна адлюстроўвала вострыя праблемы свайго часу і пераканаўча выказвала грамадзянскую пазіцыю аўтара.

Маляўнічае палатно “Няроўны шлюб”, створанае Васілём Пукіравым, прадстаўніком маскоўскай школы жывапісу, паднімала праблему бяспраўя жанчыны ў рускім грамадстве XIX стагоддзя. Праўдзіва і грунтоўна адлюстроўваючы сцэну шлюбу юнай беспасажніцы і старога чыноўніка, мастак асудзіў сацыяльныя супярэчнасці, якія перашкаджаюць свабодзе выбару.

Нейкі час лічылася, што ў гэтым творы Пукіраў распавёў гісторыю з уласнага жыцця, а ў выяве маладога чалавека справа – адзінага з прысутных, які строга глядзіць на тое, што адбываецца, – адлюстраваў самога сябе. Сучасныя даследаванні не пацвярджаюць гэтую гіпотэзу, але адно можна сказаць з упэўненасцю: мастак глыбока перажыў сюжэт і двойчы звяртаўся да яго ў сваім жыцці. Першы твор пад назвай “Няроўны шлюб” ён напісаў у 1862 годзе (цяпер карціна знаходзіцца ў Дзяржаўнай Траццякоўскай галерэі ў Маскве). Палатно са збору Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь – гэта аўтарскае паўтарэнне, выкананае праз 13 гадоў, у 1875 годзе.